De regeringscoalitie die het kabinet in Nederland vormt, zou naar verwachting zeven zetels en de meerderheid verliezen in de Eerste Kamer, de Eerste Kamer. Eerste kamer relatieve nieuwkomer Forum voor Democratie (FvD), een nationalistische rechtse partij, zou naar verwachting tien zetels in de Eerste Kamer veiligstellen en de linkse GroenLinks zou acht zetels moeten innemen. Er zijn 75 zetels in de kamer, en de coalitie heeft er momenteel 38 voor een flinterdunne meerderheid.
De resultaten van de early exit poll van Ipsos en uitgezonden door de NOS hebben echter een foutmarge van één zetel. Verschillende van de partijwinsten en -verliezen vielen binnen die marge.
Uit de eerste exitpoll bij de provinciale verkiezingen in Nederland bleek dat FvD ook een grote winnaar was in de drie provincies waar onderzoeksbureau Ipsos haar canvas van kiezers voerde. De partij had een sterke show in Zuid-Holland, waaronder de grote Nederlandse steden Rotterdam, Den Haag en Leiden, waar de kiezers van de provincie een grote winstmarge overhandigden aan de rechtse nationalistische partij. Ze presteerden ook goed in Noord-Brabant en Gelderland, wat suggereert dat de nationalisten een kracht zullen zijn waarmee rekening moet worden gehouden als de huidige regerende coalitie wetgeving door het parlement wil halen.
Eerste Kamer-enquête
De grootste partij in de Eerste Kamer is naar verwachting de rechtse VVD, die de afgelopen maanden wat meer naar het midden is gedreven. Ze lieten één zetel zakken tot 12, waar de FvD bij de eerste vertoning bij provinciale verkiezingen tien zetels overhaalde.
Het kan een politieke verschuiving in Nederland signaleren, omdat de coalitie steun nodig heeft van een of meer extra partijen om wetgeving door de Eerste Kamer te laten passeren. De regeringscoalitiepartijen zouden naar verwachting zeven zetels in totaal verliezen, wat betekent dat ze de steun van GroenLinks of Labour konden inroepen om wetten aan te nemen.
Als alternatief zou het winnen van steun van verschillende kleinere partijen de coalitie ook kunnen helpen om de bal over de lijn te krijgen over nieuwe wetten die mogelijk de meningen van het land verdelen.
Het is onwaarschijnlijk dat de coalitie de steun van een van de beide nationalistische partijen, FvD en PVV, zal zoeken, aangezien de twee harde, fervente critici van het huidige kabinet waren. Wel zal er enige druk komen op de nationale partijen om met de FvD in gesprek te gaan, aangezien het een van de grootste partijen is die in de Eerste Kamer vertegenwoordigd zijn.
GroenLinks boekte een gezonde winst, waarschijnlijk een verdubbeling van hun zitplaatsen in het hogerhuis tot acht. Andere winnaars zijn ChristenUnie, 50Plus en PvdD.
De grootste verliezers buiten de coalitie waren de SP, die meer dan de helft van haar zetels verloor, en de PVV die drie zetels verloor.
De projectie is gebaseerd op polling om de samenstelling van de provinciale en Caribische vertegenwoordiging te bepalen. Die bestuursorganen selecteren samen om de vier jaar de leden van de Eerste Kamer.
- VVD won 12 (-1)
- CDA won 8 (-4)
- D66 won 7 (-3)
- PVV won 6 (-3)
- SP won 4 (-5)
- Arbeid won 7 (-1)
- GroenLinks won 8 (+4)
- ChristenUnie won 4 (+1)
- 50Plus won 3 (+1)
- PvdD won 3 (+1)
- SGP won 1 (-1)
- Denk won 1 (+1)
- FvD won 10 (+10)
- Andere partijen combineren voor 1 (ongewijzigd)
Huidige vertegenwoordiging Eerste Kamer
De regeringscoalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie heeft momenteel een meerderheid van één zetel in de Eerste Kamer. De huidige verwachting is dat de coalitie de kleinste meerderheid zal verliezen, wat betekent dat de regering de steun van oppositiepartijen nodig zal hebben om al haar plannen via de Senaat te krijgen.
Volgens de laatste peiling van Maurice de Hond zou de coalitie naar verwachting uit deze verkiezingen komen met slechts 28 van de 75 zetels in de Senaat – 10 onder een meerderheid. Nieuwe rechtse partij FvD, die momenteel geen zetels heeft in de Eerste Kamer, kreeg de afgelopen weken massale steun, terwijl regeringspartij VVD uit de gratie viel onder kiezers.
Forum zelfs groot als VVD in laatste peiling #EersteKamer #DeHond https://t.co/8bxAPoL5hj pic.twitter.com/YFcdp9jui7
– Roel Schreinemachers (@RoelSchrein) 19 maart 2019
Dit kan volgens De Hond deels worden toegeschreven aan de klimaatplannen van de overheid. Nadat het Nederlandse Planbureau voor de Leefomgeving en het Centraal Planbureau CPB hadden berekend dat de plannen in het klimaatakkoord het Nederlandse doel om de CO2-uitstoot tegen 2030 met 48,7 megaton te verminderen waarschijnlijk niet halen, heeft de regering aangekondigd de energiebelasting voor burgers te verlagen. en onder meer een CO2-heffing op bedrijven in te voeren.
Als gevolg hiervan zei een toenemend aantal VVD-kiezers dat ze in plaats daarvan FvD zouden stemmen bij deze verkiezingen. Veel VVD-kiezers zijn volgens De Hond van mening dat de partij nu het GroenLinks-beleid voert, terwijl ze zelf sceptisch staan tegenover klimaatverandering en vinden daarom dat er minder aandacht moet zijn voor het terugdringen van de CO2-uitstoot.
Impact van massaschieten in Utrecht op verkiezingen
De schietpartij op maandag 24 oktoberplein in Utrecht heeft volgens De Hond ook invloed gehad op het gedrag van kiezers. Na de schietpartij zei 41 procent van de drieduizend kiezers die De Hond ondervroeg dat ze meer vastbesloten waren om woensdag te stemmen. Dit was met name het geval bij mensen die zeiden dat ze zouden stemmen voor rechtse, anti-islampartijen PVV en FvD – die beiden de regering en het Nederlandse immigratie- en immigratiebeleid de schuld gaven tijdens het laatste verkiezingsdebat over Dinsdag.
Dit effect was duidelijk te zien in Utrecht zelf, waar de lijnen bij stemlokalen veel langer waren dan verwacht, aldus krant AD.
Dat klimaatverandering en de schietpartij in Utrecht de belangrijkste onderwerpen waren die tijdens deze verkiezingscampagne de aandacht van de kiezers vroegen, bleek ook uit de verkiezingsdebatten. Het eerste debat begin deze maand stond vooral in het teken van het klimaat, terwijl het laatste debat van dinsdagavond vooral in het teken stond van de opnames op het 24 Oktoberplein.
Opiniepeiling Zuid-Holland
Van de 55 leden van de Zuid-Hollandse regering die kiezen voor Eerste Kamervertegenwoordiging, zullen er waarschijnlijk tien van de FvD zijn.
De regerende coalitieleider VVD verloor een zetel in de exitpoll, waardoor zij met negen zetels waarschijnlijk de op één na grootste partij van de provincie wordt. De extreemrechtse nationalistische PVV daalde van acht zetels naar vier, wat overeenkomt met de stoeltotalen voor centrist D66 (naar beneden 3) en CDA (naar beneden 3).
De arbeid bleef op vijf, en Groenlinks (tot 2). SP viel met drie naar twee zetels, SGP met één naar twee zetels en de dierenrechtenpartij PvdD bleef op twee. Multiculturele partij Denk scoorde haar eerste twee zetels in Zuid-Holland. ChristenUnie hield niveau op drie, overeenkomend met 50 Plus (maximaal 1).
- VVD won 8 (-1)
- CDA won 8 (-1)
- D66 won 4 (-3)
- SP won 3 (-3)
- PvdA won 5 (-1)
- PVV won 3 (-2)
- ChrisenUnie won 4 (ongewijzigd)
- SGP won 3 (ongewijzigd)
- GroenLinks won 6 (+3)
- PvdD won 2 (ongewijzigd)
- 50Plus won 2 (+1)
- FvD won 7 (+7)
Opiniepeiling in Noord-Brabant
Een verschuiving naar rechts in Noord-Brabant waar de FvD blijkbaar zetels wegnam van haar meest rechtse rivalen maar ook van het conservatieve CDA. De regerende coalitiepartijen, VVD, CDA, D66 en ChristenUnie zagen gezamenlijk een verlies van ongeveer drie van de 27 zetels in Noord-Brabant. In de provincie Zuid-Nederland lagen in totaal 55 zetels voor het oprapen, met de huidige tien zetels bij de VVD. FvD verdiende zijn eerste zetels en sprong met acht in de strijd.
GroenLinks liet ook een gezonde winst zien van twee zetels. De socialistische SP had een zwaar verlies van vier zetels en ook de PVV likte haar wonden met een verlies van drie.
- VVD won 10 (ongewijzigd)
- CDA won 8 (-1)
- SP won 4 (-4)
- PVV won 4 (-3)
- D66 won 5 (-2)
- Labour won 4 (geen verandering)
- GroenLinks won er vijf (+2)
- 50Plus won 2 (geen wijziging)
- PvdD won 2 (ongewijzigd)
- CU-SGP won 1 (geen wijziging)
- Lokaal Brabant won 1 (ongewijzigd)
- FvD won 8 (+8)
Polling in Gelderland
Een lichte stijging voor ChristenUnie is misschien niet genoeg om de positie van de regeringscoalitie van de Tweede Kamer in Gelderland te redden, aangezien veel van de resultaten van de peiling binnen de foutenmarge bleven. Samen met FvD was GroenLinks ook een sterke winnaar in de landelijke provincie van ongeveer twee miljoen mensen.
De grootste verliezers in Gelderland zijn D66 en SP, die elk drie van de 55 representatieve zetels in de provincie zouden verliezen.
- VVD won 9 (-1)
- CDA won 8 (-1)
- D66 won 4 (-3)
- SP won 3 (-3)
- Arbeid won 5 (-1)
- PVV won 3 (-2)
- CU won 4 (ongewijzigd)
- SGP won 3 (ongewijzigd)
- GroenLinks won 6 (+3)
- PvdD won 2 (ongewijzigd)
- 50Plus won 2 (+1)
- FvD won 7 (+7)
